Tegenwoordig kun je tijdens het online shoppen op allerlei manieren betalen. Je hebt de optie om te betalen met een creditcard, iDeal, PayPal, Apple Pay, via een incasso, of sinds recent, met een achteraf-betaaldienst zoals Riverty of Klarna. Lees dit artikel en kom erachter hoe achteraf-betaaldiensten precies werken en of het echt zo ideaal is als het lijkt.
Er zijn verschillende achteraf-betaaldiensten op de markt. We kennen Riverty (eerst Afterpay), Klarna, Billink en Tinka. Je kunt de apps gebruiken om producten eerst thuis te passen of uit te proberen, zodat je gelijk terug kunt sturen wat niet bevalt. Voor hetgene dat je wel wilt houden, betaal je binnen 14 of 30 dagen, afhankelijk van de aankoop en dienst. Maar de apps worden ook veel gebruikt om dingen te kopen waar de consument op het moment eigenlijk geen geld voor heeft. Daarin lijken de diensten op creditcards. Er is alleen wel één verschil…
Creditcard VS. Afterpay
Een creditcard vraag je aan. De bank waar je het pasje aanvraagt, beoordeelt vervolgens of je voldoende financiële stabiliteit hebt voor een creditcard. Is dat volgens de bank niet zo, dan krijg je er simpelweg geen. Bij ‘koop nu, betaal later’-apps wordt dit niet, of in ieder geval minder goed, gecontroleerd.
Verleiding
Dat brengt risico’s met zich mee. Je kunt een paar schoenen of een laptop tegenkomen die je graag wil kopen, maar je hebt momenteel niet de ruimte om een grote som geld neer te leggen. Dankzij een achteraf-betaaldienst is dat geen probleem, want je hoeft niet direct te betalen, maar pas na 2 weken. Uiteindelijk ben je in theorie net zoveel geld kwijt. Helaas is de praktijk dat kopers de rekening na die 2 weken nog niet kunnen betalen. Dan krijg je te maken met extra aanmaningskosten.
In één keer betalen voor een product, zeker een duur product, doet even pijn. Het is een beetje als een pleister die je snel van je huid trekt. Dat voelt niet prettig. Aan de andere kant, ben je wel gelijk van de pleister af. Gebruikmaken van een achteraf-betaaldienst is als het langzaam afpeuteren van een pleister. Je blijft er maar mee bezig, terwijl je er ook in één keer vanaf had kunnen zijn.
Bij financiële stabiliteit zou je een dergelijke app niet nodig hebben om iets te kopen dat je graag wilt hebben. En zie je eens iets dat je graag wilt, maar kun je het niet betalen? Dan is het veiliger om ervoor te sparen. Zo kom je er ook achter of je het item écht graag wilt, of dat het een impuls is.
Een stapel schulden
Natuurlijk kan het geen kwaad om sporadisch gebruik te maken van een ‘achteraf betalen’-app. Pas wanneer het een gewoonte wordt om achteraf te betalen, zou je in de problemen kunnen komen. En juist omdat het zo lekker voelt om zomaar iets te kunnen kopen, zonder je zorgen te maken over de kosten, is die gewoonte snel gemaakt.
Uit onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten blijkt dat maar liefst 20 procent van gebruikers van ‘koop nu, betaal later’-diensten te maken krijgt met extra kosten doordat zij te laat betalen. Verder blijkt dat aanmaningskosten en algemene voorwaarden van diensten als Riverty zowel moeilijk vindbaar, als moeilijk leesbaar zijn. Je kent het wel, een lange lap tekst in lettergrootte 6,5 waarvan twee derde bestaat uit woorden die je in het woordenboek moet opzoeken. Bijna alsof het eigenlijk niet de bedoeling is dat iemand ze echt leest.
Visie Klarna
In een pitch vertelt de oprichter en plaatsvervangend CEO van Klarna, Niklas Adalberth: ‘De beste klant is de klant die niet direct betaalt, maar die eerst een herinnering moeten krijgen en dan een incassobrief. Want wij kunnen dan juridische kosten in rekening brengen.’
Op de site van Klarna is te lezen dat haar ultieme doel is om de beste shopbeleving van de wereld te creëren. Volgens de achteraf-betaaldienst zijn haar betaalmogelijkheden bedoeld om de consument meer ontspanning, tijd en controle te geven, zodat die zich op andere dingen kan focussen.
Visie Riverty
Riverty stelt op haar site dat zij voor je klaar staat als je op zoek bent naar nieuwe manieren om te betalen. Riverty claimt geldzaken simpel, begrijpelijk en duurzaam te maken voor iedereen. “Zo kun je duurzame financiële keuzes maken en zo je financiële leven leiden op een manier die bij je past.”
Nadruk op onbezorgdheid en vrijheid
Zowel Klarna als Riverty leggen in hun communicatie de nadruk op onbezorgdheid, vrijheid en controle over je financiën. Ergens is dat ironisch, aangezien de negatieve gevolgen van het gebruik van achteraf-betaaldiensten juist is dat je in de schulden en/of financiële problemen komt.
Politiek
Achteraf-betaaldiensten vallen momenteel nog niet onder de richtlijn voor consumentenkrediet. Dit is een richtlijn die strenge eisen stelt aan kredietverstrekkers (verstrekkers van leningen), ter bescherming van de consument. Het kabinet vindt dat achteraf-betaaldiensten hier wel onder moeten vallen. Op Europees niveau is hier al een voorlopig akkoord over gesloten. Zodra dat akkoord definitief wordt, gelden de strengere kredietregels voor alle achteraf-betaaldiensten in Europa. Dat betekent dat bedrijven zoals Riverty en Klarna dan moeten controleren of hun afnemers financieel stabiel genoeg zijn om van een achteraf-betaaldienst gebruik te maken.
Daarnaast komt er een duidelijke grens aan de maximale rente die een kredietverstrekker mag doorberekenen. En tot slot moet het moeilijker worden voor minderjarigen om achteraf te betalen. Eigenlijk mogen ze dat al niet, maar de controles die achteraf-betaaldiensten daar nu op uitvoeren, zijn te gemakkelijk te omzeilen. Namelijk door simpelweg een andere leeftijd door te geven.
Wees verstandig
Vind je het fijn om dingen te kopen die je pas later hoeft te betalen? Ga hier dan wel met beleid mee om. Let goed op hoe lang je hebt om de rekening te betalen en zet die datum goed in je agenda. Wees je ervan bewust dat als je niet op tijd betaalt, je uiteindelijk juist méér geld kwijt bent.
